Người hỏi: Có phải đúng thật rằng xã hội đặt nền tảng vào sự thu lợi và tham vọng; nhưng nếu chúng ta không có tham vọng chúng ta không thối rữa hay sao?
Krishnamurti: Đây thực sự là một câu hỏi rất quan trọng, và nó cần chú ý nhiều lắm.
Krishnamurti: Đây thực sự là một câu hỏi rất quan trọng, và nó cần chú ý nhiều lắm.
Bạn có biết chú ý là gì hay không? Chúng ta hãy tìm hiểu. Trong một lớp học, khi bạn chăm chăm nhìn qua cửa sổ hay chọc ghẹo một ai đó, giáo viên bảo bạn hãy chú ý. Điều đó có nghĩa gì? Rằng bạn không thích điều gì bạn đang học và vì vậy giáo viên ép buộc bạn chú ý – mà không là chú ý gì cả. Chú ý có được khi bạn quan tâm thật sâu sắc một điều gì đó, vì lúc đó bạn yêu thích tìm hiểu tất cả về điều đó; lúc đó toàn cái trí của bạn, toàn thân tâm của bạn đều ở đó. Tương tự như vậy, khoảnh khắc bạn thấy rằng câu hỏi này – nếu chúng ta không có tham vọng, chúng ta không bị thối rữa hay sao? – thực sự rất quan trọng, bạn quan tâm và muốn tìm ra sự thật của vấn đề.
Bây giờ, một con người tham vọng không đang hủy diệt chính anh ấy hay sao? Đó là việc đầu tiên phải tìm ra, chứ không phải hỏi rằng tham vọng là đúng hay sai. Hãy nhìn quanh bạn, quan sát tất cả những người có tham vọng. Điều gì xảy ra khi bạn có tham vọng? Bạn đang suy nghĩ cho chính bản thân mình, phải vậy không? Bạn thật tàn nhẫn, bạn gạt những người khác sang một bên vì bạn đang cố gắng đạt được tham vọng của bạn, đang cố gắng trở thành một con người quan trọng, vì vậy tạo ra trong xã hội sự xung đột giữa những người đang thành công và những người đang đuổi theo. Có một chiến đấu liên tục giữa bạn và những người đuổi theo điều gì bạn đang mong muốn; và xung đột này là sản phẩm của đang sống sáng tạo hay sao? Bạn có hiểu rõ không, hay điều này khó khăn quá?
Bạn có tham vọng khi bạn yêu thích làm một điều gì đó chỉ vì bạn yêu thích nó hay không? Khi bạn đang làm một điều gì bằng toàn thân tâm của bạn không phải bởi vì bạn muốn được một cái gì đó, hay có lợi lộc hơn, hay có một kết quả tốt đẹp hơn, nhưng đơn giản chỉ vì bạn yêu thích làm việc đó – trong đó không có tham vọng, phải không? Trong đó không có ganh đua; bạn không đang tranh đấu với bất kỳ người nào để được vị trí tốt nhất. Và giáo dục không nên giúp đỡ bạn tìm được cái gì bạn thật sự yêu thích làm, để cho từ lúc bắt đầu cho đến khi kết thúc cuộc đời bạn, bạn đang làm một việc gì đó mà bạn cảm thấy xứng đáng và có một ý nghĩa sâu xa hay sao? Nếu không như vậy, suốt những ngày còn lại của bạn, bạn sẽ đau khổ. Vì không biết điều gì bạn thực sự muốn làm, cái trí của bạn rơi vào một lề thói mà trong đó có nhàm chán, thối rữa và chết. Đó là lý do tại sao trong khi còn nhỏ tìm được điều gì bạn thực sự yêu thích làm là rất quan trọng; và đây là phương cách duy nhất để tạo ra một xã hội mới mẻ.
